Exposities

4e Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling

Met de nog lopende tentoonstelling Realisten na 1950 neemt de Kunsthal in Rotterdam volgens directeur Wim Pybes een gok. Kunstschilder Rob Møhlmann denkt daar samen met zijn vrouw Laura heel anders over. Al in 1998 organiseerde Museum Møhlmann in het Noord-Hollandse dorpje Venhuizen voor het eerst een grote tentoonstelling over hedendaags realisme van hoog niveau. Toen al waren er ruim 30 toprealisten te zien en deze zeldzame combinatie van kwantiteit en kwaliteit trok veel kunstliefhebbers uit het gehele land. Het bleef niet bij een eenmalige presentatie en na de Eerste Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling volgde elk jaar een nieuw overzicht. Bovendien werd elke expositie tot nu toe begeleid door een prachtige gebonden uitgave in de inmiddels tot een reeks uitgegroeide serie Realisten 1998, 1999 en 2000.

Rob Møhlmann, Craquelé-2, 2001, olieverf op paneel, 30x40cm

Onderwijl is dit particuliere initiatief uitgegroeid tot een jaarlijks ijkpunt voor de realistische kunst in Nederland. Aan de 4e ORT doen 50 kunstenaars mee die elk op de hen typerende wijze een visie geven op de realiteit. Maar niet alleen de visies verschillen: ook de gehanteerde schilderstechnieken lopen uiteen. Er zijn werken te zien die met een éénharig penseel lijken te zijn voltooid en er zijn werken waarbij de ruige kwaststreek nog goed zichtbaar is. Museum Møhlmann probeert dan ook om een zo breed mogelijk spectrum voor het voetlicht te brengen en wil het misverstand uit de weg ruimen dat realistische schilderkunst alleen fijn gepenseeld werk betreft.

De werkelijkheid, zoals wij die om ons heen kunnen waarnemen, is voor elk van deze kunstenaars het uitgangspunt. Ook als zij er hun fantasie op loslaten, blijft in onderdelen van de voorstelling een appel, een appel en een fiets een fiets. In die zin blijft alles reëel. Kortom, het stelt iets voor. Toch speelt ook de abstractie een rol in vele werken: hoe de kleuren zich verhouden, het ritme van lijnen en vlakken, de sterke suggestie die van een enkele penseelstreek kan uitgaan, allemaal zaken die in een realistisch werk van minstens zo groot belang zijn. De kunstenaars die zich hiermee bezig houden steken dan ook hun nek uit, want hun werk laat geen enkele vrijblijvendheid toe. De werkelijkheid is immers controleerbaar. Het beeld kan direct worden getoetst op onvolkomenheden of missers.

In de optiek van schilder Rob Møhlmann is de realistische schilderkunst, ondanks de scepsis van museaal Nederland, één van de moeilijkst denkbare kunstvormen, omdat de kunstenaar elk aspect dat het loodzware begrip kunst in zich draagt tot in de perfectie moet beheersen. De kunstenaar wijst er dan ook nog maar eens met nadruk op dat de werkelijkheid niet wordt nagebootst, zoals historici en critici al eeuwen nonchalant vaststellen, maar dat de werkelijkheid wordt verbeeld. En dat is heel wat anders.

Deelnemende kunstenaars

Piets Althuis, Tobias Baanders, Dina Belga, Peter Boekholt, Onno Boerwinkel, Wilfried van den Boorn, Paul Boswijk, Dinie Boogaart, Epko Cordèl, Piet Deunhouwer, Hans Deuss, Joost Doornik, Ralph Douglas, Ger Eikendal, Douwe Elias, Magda Francot, Flip Gaasendam, Kenne Grégoire, Henk Helmantel, Christa Hoek, Chris Herenius, Aad Hofman, Reinder Homan, Herman van Hoogdalem, René Jansen, Jan van der Kooi, Romee Kanis, Jannes Kleiker, Gert Kemper, Berry Kuiper, Clary Mastenbroek, Rob Møhlmann, Dick Oostra, Pieter Pander, Hans Parlevliet, Rein Pol, Jasper van Putten, Gezien van de Riet, Ben Rikken, Maria de Ruiter de Witt, Michiel Schrijver, Ben Snijders, Bernadien Sternheim, Jan Jaap Stigter, Herman Tulp, Ed Ubels, Hennie van der Vegt, Maarten Welbergen, Gerard van de Weerd, Frances Wohl