Exposities

Herman van Hoogdalem & Gerard van de Weerd

De laatste tentoonstelling in Museum Møhlmann te Venhuizen (voor de winterstop 19 dececember – 15 februari) is een heel bijzondere. Daarin staan niet alleen recente werk van beide schilders centraal, maar ook een serie van gezamenlijk gemaakte, grootschalige aquarellen. Kortom, komt allen kijken en anders tot volgend jaar.

Herman van Hoogdalem en Gerard van de Weerd, Naakt, 2002, aquarel, 170x80cm

Herman van Hoogdalem, Blauw interieur, 2002, eitempera, 14x21cm

Bijna geen groter ego dan dat van een kunstenaar. En eigenlijk is het dat van oudsher. Originaliteit is minder van alle tijden. Zo was het een paar eeuwen geleden absoluut geen schande om te werken in de trant van Rembrandt, Caravaggio of Rubens. Ook was het heel gewoon dat een vermaarde landschapsschilder voor de stoffering van zijn landschap een collega inhuurde die dat aspect – het schilderen van mens of dier – veel beter beheerste dan hijzelf. Het ging niet zozeer om een oorspronkelijk schilderij, als wel om een goed schilderij.

Vandaag de dag is zoiets ondenkbaar. Toch waagden Gerard van de Weerd (1952) en Herman van Hoogdalem (1956) zich aan zo’n hachelijke avontuur. Gezamenlijk wilden ze een aantal manshoge (80x170cm) aquarellen maken. Doel was een goed schilderij, maar ook: werkelijk samen gemaakt, niet de één dit voorwerpje en de ander dat. Daarom kozen ze bijvoorbeeld voor een naakt. Dat is één voorwerp, ga u gang.

Gerard van de Weerd, Landschap in Zuid-Frankrijk, 2002, aquarel, 17x21cm

Toegegeven: beide schilders zijn echte verftijgers. Ze hebben een gedegen vakopleiding aan de Academie Minerva genoten en zijn bovendien verwant in hun opvattingen. Maar toen ze, bijna een jaar geleden, dit plan daadwerkelijk begonnen uit te voeren, bleek enige leertijd toch onontbeerlijk. Allereerst was daar het probleem van het uitzonderlijke formaat. Een aquarelpenseel is soepel en buigzaam, maar penselen op deze schaal werken al snel als een slappe vaatdoek. Het goedkope huisschilderassortiment in bouwmarken bracht uitkomst: met platte kwasten, bokkenpoten en blokwitters bleken uitstekende resultaten mogelijk. Het porseleinen vingerhoedpaletje werd vervangen door een vloervol plastic dienbladen waarin telkens twee verwante kleuren werden aangemaakt. En er was papier nodig, veel papier; wie in deze industrie aandelen heeft, moet begin dit jaar een aardige koerswinst hebben geboekt.

Bijna wekelijks kwamen de schilders een dag bij elkaar om zich de choreografie van dit unieke waterballet eigen te maken. Een dans waarbij het zaak werd niet op elkaars tenen te stappen en het ellebogenwerk te minimaliseren. Het duurde even, want je kracht herkennen is makkelijk, maar je zwakte erkennen is lastig. Pas toen ego de muurbloem werd en eerlijkheid de partner, vloeiden vorm en kleur passievol op het papieren podium. Zeven keer slaagden ze erin hun waterverfballet tot een goed einde te brengen. Alle zeven zijn ze te zien tijdens deze unieke duo-tentoonstelling in Museum Møhlmann. En met het ego van de beide schilders is het ondertussen dik in orde, want van beiden worden ook vele sterke staaltjes solo getoond.